"Μια νέα γενιά μεταναστών αναζητά μέλλον στη Γερμανία. Είναι υψηλής ειδίκευσης και προέρχεται από τη νότια και την ανατολική Ευρώπη. Η Γερμανία πρέπει να μάθει πώς να κρατήσει αυτούς τους νεοφερμένους μετανάστες" σχολιάζει το Spiegel, που δεν κρύβει την επιλεκτική διάκριση της επιστημονικής μετανάστευσης των ημερών μας με τους γκασταρμπάιτερ της δεκαετίας του 50

300.000 βιογραφικά

"Με την ανεργία περίπου στο 30% και την εργασία να υποβαθμίζεται συνεχώς ως περιεχόμενο, τα τελευταία χρόνια καταγράφεται ένας αριθμός 300.000 Ελλήνων, στην πλειονότητά τους ειδικευμένοι επιστήμονες, που έχουν συμπληρώσει βιογραφικά για να μεταναστεύσουν με βασικό προορισμό τη Γερμανία. Σύμφωνα με τα στοιχεία τα τελευταία δύο χρόνια, 35.000 Έλληνες ειδικευμένοι έχουν ήδη εγκατασταθεί και εργάζονται στη Γερμανία, ενώ άλλοι 25.000 αναμένεται να μεταναστεύσουν το 2013. Η Γερμανίδα υπουργός Εργασίας, απευθυνόμενη στους ισοπεδωμένους εργαζόμενους του Νότου, τους καλεί να μεταναστεύσουν στη Γερμανία, γιατί υπάρχει εργασία για τις ανάγκες της γερμανικής οικονομίας.

Η Osnabrücker Zeitung υπογραμμίζει το μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα της Γερμανίας και τις δυνατότητες να επωφεληθούν οι γερμανικές επιχειρήσεις από την έλευση των νέων μεταναστών. Ωστόσο επισημαίνει: "Επιχειρήσεις, δήμοι και κοινότητες θα πρέπει να δημιουργήσουν ένα κλίμα στο οποίο να αισθάνονται άνετα οι νέοι μετανάστες. Αυτή η κουλτούρα του καλωσορίσματος σε πολλές περιοχές δεν υπάρχει. Όταν, για παράδειγμα, επιχειρήσεις στην περιοχή του Όσναμπρικ αναζητούν άμεσα εργατικό δυναμικό -αλλά όχι ξένους- βλάπτουν τόσο τους ίδιους όσο και την οικονομία".

3.000 Έλληνες γιατροί

Η Ανδρονίκη Καραθανάση, που αναζήτησε την τύχη της ως μικροβιολόγος στο Deutsches Diabetes - Zentrum, ειδικευμένο νοσοκομείο του Ντύσελντορφ, δεν μπορεί να ξεχάσει τα βλέμματα οίκτου των Γερμανών συναδέλφων της. "Θαρρείς και ερχόμουν από κάποια πεινασμένη χώρα της Αφρικής ήταν η αντιμετώπιση των γιατρών του Κέντρου όταν πρωτοπήγα στο Ντύσελντορφ". Με μισθό που δεν ξεπερνά τα 1.200 ευρώ και από τα οποία ένα μέρος πρέπει να καταβάλει για στέγαση και σίτιση στους κοιτώνες του νοσοκομείου, ο "γερμανικός παράδεισος" σύντομα αποδείχθηκε μύθος για την νεαρή επιστήμονα. Μόνο στα γερμανικά νοσοκομεία υπολογίζεται ότι εργάζονται σήμερα 3.000 Έλληνες γιατροί. Ένας από αυτούς και ο Δημήτρης Παπακώστας, που εκφράζει τον σεβασμό του στο αξιοκρατικό σύστημα που επικρατεί στην πιο κραταιά οικονομία της Ευρώπης, παρατηρεί όμως ότι "υπάρχει λόγω της οικονομικής κρίσης κι ένα κλίμα εκμετάλλευσης, δηλαδή αντιμετώπισης ως καινούργιου επιστημονικού προλεταριάτου μιας ολόκληρης γενιάς νέων ανθρώπων, που δεν έρχονται πλέον για να δουλέψουν στα εργοστάσια, αλλά στα αντίστοιχα νοσοκομεία".
Οι ίδιοι οι Γερμανοί λένε ότι οι Έλληνες τελειόφοιτοι γιατροί είναι από τις καλύτερες ομάδες στη χώρα. Τι σημαίνει όμως αυτό για την Ελλάδα που χάνει μέσα από τα χέρια της ένα ανθρώπινο δυναμικό που πλήρωσε αδρά την απόκτηση της επιστημονικής γνώσης. Την απάντηση δίνει ο Γιάννης Κουζής, καθηγητής της Παντείου και πρόεδρος του Τμήματος Κοινωνικής Πολιτικής: "Ένας φοιτητής της Ιατρικής κοστίζει στο ελληνικό κράτος 12.000 ευρώ τον χρόνο και έως ότου ολοκληρώσει τις σπουδές του, σε 7 χρόνια κατά μέσο όρο, στοιχίζει 84.000 ευρώ. Όλα αυτά πάνε στον βρόντο. Πάνε στη Γερμανία, την οιαδήποτε Γερμανία, που παίρνει το επιστημονικό δυναμικό χωρίς να έχει επενδύσει ούτε ένα ευρώ".

Η Martina Loos ζει εδώ και αρκετά χρόνια στην Αθήνα και βοηθά νέους Έλληνες γιατρούς στον δρόμο τους προς τη Γερμανία. Τους συμβουλεύει, τους παραδίδει μαθήματα γερμανικών και τους βοηθά στην αναζήτηση μιας θέσης πρακτικής εξάσκησης ή μια θέσης ειδικότητας στη Γερμανία. "Οι νέοι γιατροί εκτός από την εργασία τους έχουν να αντιμετωπίσουν και τα προβλήματα προσαρμογής, προβλήματα που ανακύπτουν σε κάθε μεταναστευτική διαδικασία, λόγω των πολιτισμικών διαφορών. Οι νέοι Έλληνες βιώνουν συχνά το μεγάλο σοκ στην πράξη. Πριν, δεν μπορούσαν να διανοηθούν τι σημαίνει να δουλεύεις 60-70 ώρες την εβδομάδα σε ξενόγλωσσο περιβάλλον και να έχεις την αποκλειστική ευθύνη.
Ένας νεαρός γιατρός, με αρκετά καλές γνώσεις της γερμανικής γλώσσας, ο οποίος ξεκίνησε το δεύτερο μέρος της ειδικότητάς του στην καρδιολογία σε γερμανικό πανεπιστημιακό νοσοκομείο, μου είχε πει: 'Θέλω να παραμείνω άνθρωπος! Πώς μπορώ να το καταφέρω, όταν περνώ όλη τη ζωή μου στο νοσοκομείο και δεν έχω χρόνο ούτε καν να ξεκουραστώ. Δεν έχω χρόνο να διαβάσω ούτε ένα λογοτεχνικό βιβλίο, πόσο περισσότερο να βελτιώσω τα γερμανικά. Απλώς δεν μπορώ να τα καταφέρω'. Μετά από δώδεκα μήνες επέστρεψε στο σπίτι του".

200.000 ενδιαφερόμενοι

Οι δυσκολίες του γερμανικού παραδείσου δεν αποτελούν τροχοπέδη για το νέο κύμα μετανάστευσης που βρίσκεται σε εξέλιξη και αποτυπώνεται πλήρως στα στοιχεία της ευρωπαϊκής πύλης Europass, η οποία αποτελεί το μέσο διαφυγής για τον Έλληνα πολίτη, καθώς είναι συγκεντρωτικός χώρος βιογραφικών απ' όλη την Ευρώπη με τη δυνατότητα αναζήτησης δουλειάς σε άλλο κράτος - μέλος. Μέσα στο πρώτο τετράμηνο του 2013, 86.413 νέοι Έλληνες έχουν επισκεφθεί την ειδική ιστοσελίδα για αναζήτηση εργασίας στο εξωτερικό και υπολογίζεται ότι μέχρι το τέλος του έτους οι ενδιαφερόμενοι θα έχουν ξεπεράσει τις 200.000.
Το 58,6% των βιογραφικών που συμπληρώνονται και αποστέλλονται αφορούν ηλικίες έως 30 ετών, δηλαδή τους νέους που τελείωσαν τις σπουδές τους, προπτυχιακές, μεταπτυχιακές, και βγήκαν στην αγορά εργασίας δίχως αποτέλεσμα. Σύμφωνα με έρευνα που δημοσιεύεται στην εφημερίδα Die Welt, στη μεγάλη πλειονότητα οι νέοι μετανάστες διαθέτουν μεγάλα επαγγελματικά προσόντα, γι' αυτό και η ομοσπονδιακή κυβέρνηση δημιούργησε πρόσφατα ειδικό φορέα που ελέγχει την ισοδυναμία των ξένων επαγγελματικών προσόντων.

Πολλαπλασιάζουν τον πλούτο

Χαρακτηριστικά είναι τα λόγια του Γιώργου Τσιάκαλου, καθηγητή του Παιδαγωγικού Τμήματος Δημοτικής Εκπαίδευσης του ΑΠΘ, σε ημερίδα με θέμα "Η μετανάστευση τότε... η μετανάστευση τώρα", που πραγματοποιήθηκε στη Θεσσαλονίκη. "Η Γερμανία, με τη βοήθεια της Αμερικής (Σχέδιο Μάρσαλ) και της παραγραφή άλλων μεταπολεμικών χρεών της επιχείρησε πριν από 52 χρόνια το περίφημο οικονομικό θαύμα μεταφέροντας, για την υλοποίησή του, εργάτες από τις φτωχές χώρες του Νότου. Τότε, στην Ελλάδα τα χρήματα από το Σχέδιο Μάρσαλ 'επενδύθηκαν' στην ενίσχυση του στρατού στον εμφύλιο πόλεμο... Λίγα χρόνια αργότερα, εκατομμύρια Έλληνες έφυγαν σε μια αναγκαστική ξενιτιά και με το 'χρυσωμένο χάπι' πως η μετανάστευση είναι ευλογία Θεού. Η πραγματικότητα ήταν διαφορετική. Επρόκειτο απλώς για το σχέδιο άνισης ανάπτυξης των χωρών και τη συσσώρευση κεφαλαίων στις χώρες του Βορρά. Οι μετανάστες, όπου, όποιοι κι όποτε κι αν πάνε, πολλαπλασιάζουν τον πλούτο της χώρας εισδοχής τους" υπογράμμισε ο κ. Τσιάκαλος αντιπαραβάλλοντας την "αντιστοιχία" με τη σύγχρονη μετανάστευση και εντοπίζοντας ως μόνη διαφορά πως "σήμερα, οι Έλληνες μετανάστες δεν είναι πλέον... άλογα να τους κοιτάζουν στα δόντια. Τώρα, το μυαλό είναι ο στόχος".