Ανυπακοή στον πολυεθνικό έλεγχο των σπόρων

Κινητοποιήσεις ενάντια στη Μονσάντο σε πολλές χώρες του πλανήτη

Στις 12 Οκτωβρίου έγιναν κινητοποιήσεις ενάντια στη Μονσάντο σε πολλές χώρες του πλανήτη (και στην Ελλάδα), ενταγµένες σε µια εβδοµάδα κινητοποιήσεων από 2 έως 16 Οκτωβρίου, που καλέστηκε απο τη γνωστή Ινδή περιβαλλοντολόγο ακτιβίστρια Βαντάνα Σίβα και πάµπολλες οργανώσεις σε όλο τον κόσµο. Η συντεταγµένη αυτή προσπάθεια αποσκοπούσε να γίνει ορατό σε όσο το δυνατόν περισσότερες χώρες το κρίσιµο ζήτηµα της προσπάθειας ελέγχου της τροφής και των σπόρων από ελάχιστες πολυεθνικές, µέσω της επιβολής νοµοθεσιών για το φυτικό αναπαραγωγικό υλικό, για τις πατέντες (πνευµατική ιδιοκτησία –κυρίως µέσω γενετικής τροποποίησης), για την υποχρεωτική καταγραφή ποικιλιών κ.ο.κ

Το κάλεσµα για την εβδοµάδα δράσης ήταν κάλεσµα πολιτικής ανυπακοής σε νόµους που περιορίζουν την ελεύθερη χρήση των σπόρων και στρέφονται κατά της βιοποικιλότητας προς όφελος των πολυεθνικών εταιρειών.

Οι σπόροι είναι κοινό αγαθό και κοινή κληρονοµιά. Σήµερα σε όλες σχεδόν τις χώρες γίνεται προσπάθεια να περάσουν νοµοθεσίες που θα καταστήσουν παράνοµες τόσο τη διατροφική κυριαρχία των κοινωνιών όσο και την κυριαρχία τους στους σπόρους, τις ποικιλίες και τις καλλιέργειες που χρησιµοποιούν. Πρόσφατα, στην Κολοµβία έγιναν απεργίες και µαχητικές διαδηλώσεις –που στοίχισαν και νεκρούς– µεταξύ αγροτών και κυβέρνησης, η οποία προσπάθησε, δεσµευόµενη απο τις συµφωνίες που έχει υπογράψει µε τις ΗΠΑ, να περάσει νόµο που θα επιβάλλει πατέντες στους σπόρους και υποχρεωτική αγορά τους απο τις εταιρείες.

Και στην Ευρωπαϊκή Ένωση όµως επιχειρείται να περάσει νοµοθεσία που θα καθιστά παράνοµο να υπάρχουν, να διακινούνται και να καλλιεργούνται ντόπιοι σπόροι. Η πρόθεση αφορά στο να γίνει αποδεκτό ένα κλειστό, «µαύρο κουτί» νοµοθεσιών και τεχνολογικών λεπτοµερειών που θα υιοθετηθεί χωρίς την ψήφισή του από την Ευρωβουλή. Το περιεχόµενό του θα καθοριστεί αργότερα µε διάφορες εξουσιοδοτικές πράξεις και θα διαµορφώνει ένα άλλο τοπίο για τη γεωργία, τους αγρότες, τη διατροφική κυριαρχία. Στις 13 Ιουνίου, δεκατρείς οργανώσεις από όλη την Ευρώπη ήδη κατήγγειλαν µε κοινή δήλωσή τους προς τα µέλη του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου, εξηγώντας τις αντιρρήσεις τους στην προτεινόµενη νοµοθεσία.

Σε όλο τον κόσµο επιχειρείται να επιβληθούν συγκεκριµένες σκληρές νοµοθεσίες γύρω από το θέµα αυτό. Η συµφωνία TRIPS του Παγκόσµιου Οργανισµού Εµπορίου, η συµφωνία δηλαδή που αφορά ζητήµατα πνευµατικής ιδιοκτησίας που συνδέονται µε το εµπόριο, προσπαθεί να επιβάλλει τη λεγόµενη εναρµόνιση στη νοµοθεσία όλων των κρατών που υπογράφουν τη συµφωνία. Η «εναρµόνιση», σηµαίνει συµµόρφωση µε τη νοµοθεσία που επιθυµούν οι εταιρείες των ισχυρών χωρών και αφορά είτε τα δικαιώµατα των βελτιωτών των ποικιλιών, είτε τις πατέντες (πνευµατική ιδιοκτησία), είτε την υποχρεωτική καταγραφή των ποικιλιών. Το άµεσο αποτέλεσµα αυτής είναι η οµογενοποίηση της πολιτικής γι’ αυτά τα ζητήµατα ανεξάρτητα από τις ανάγκες των χωρών, η αφαίρεση του δικαιώµατος των αγροτών στη σποροπαραγωγή και τη χρήση των δικών τους σπόρων (και άρα στην ανεξαρτησία από εταιρείες), αλλά και η αφαίρεση του δικαιώµατος των ανθρώπων να γνωρίζουν τι τρώνε.

Απένατι στη µάχη των κρατών και των εταιρειών για έλεγχο της τροφής, οι διοργανωτές της καµπάνιας θέτουν το ερώτηµα της δηµοκρατίας και υπογραµµίζοντας ότι δεν υπάρχει δηµοκρατία όταν διακυβεύονται τόσο βασικά ανθρώπινα δικαιώµατα. Για το λόγο αυτό η 2η Οκτωβρίου ήταν µια γιορτή ανυπακοής στους νόµους για τους σπόρους και δήλωσης ότι δεν θα υπακούσουµε σε άδικους νόµους για το θέµα αυτό. Η 12η Οκτωβρίου ήταν µια µέρα διαδηλώσεων ενάντια στη Μονσάντο. Την κορυφαία εταιρεία που προσπαθεί σε όλο τον κόσµο να ελέγξει την τροφή µέσω της γενετικής τροποποίησης και του πατενταρίσµατος των σπόρων, σέρνοντας ταυτόχρονα στα δικαστήριο οποιονδήποτε θεωρεί ότι παραβιάζει τους νόµους και καλλιεργεί τους δικούς του σπόρους – ενώ αυτό απαγορεύεται από το νόµο για τις πατέντες. Οι διαδηλώσεις ήταν η δήλωση των κινηµάτων και των πολιτών ότι δεν φοβούνται και η δήλωση ότι δεν θα επιτρέψουν να κυριαρχήσουν οι νόµοι της Μονσάντο που θέλει να διαµορφώσει ένα τοπίο στην παγκόσµια γεωργία που θα βολεύει τα κέρδη της εξοντώνοντας ταυτόχρονα τους µικρούς αγρότες –που παράγουν όµως το µεγαλύτερο ποσοστό της τροφής στον κόσµο– τη βιοποικιλότητα και την ποιοτική διατροφή.

Η Μονσάντο και οι άλλες εταιρείες του είδους ισχυρίζονται πως τα γενετικά τροποποιηµένα θα σώσουν τον κόσµο απο την πείνα. Η πραγµατικότητα είναι ότι τα γενετικά τροποποιηµένα για τη Μονσάντο είναι άλλη µια εµπορική δραστηριότητα µε δισεκατοµµύρια κέρδη. Γι’ αυτό και τροποποιεί γενετικά τα φυτά (και στη συνέχεια τα πατεντάρει) για να αντέχουν περισσότερο από όλα τα υπόλοιπα στα χηµικά που η ίδια εταιρεία πουλά. Αυτό έγινε µε το γνωστό Round Up της Μονσάντο –που χρησιµοποιείται ως ζιζανιοκτόνο απο τους περισσότερους αγρότες– οπότε η εταιρεία έφτιαξε γενετικά τροποποηµένα φυτά (µε πρώτη τη σόγια) που να αντέχουν στις τεράστιες ποσότητες του ζιζανιοκτόνου που απαιτούνται στις καλλιέργειες. Και έτσι δηµιουργεί υποχρεωτικά έναν τεράστιο κύκλο εξάρτησης και αµύθητων κερδών επιβάλλοντας τις καλλιέργειες και άρα και την τροφή που αυτή επιθυµεί.

Η µάχη για την ελευθερία των σπόρων, όπως την αποκαλούν οι ακτιβιστές/στριες, είναι τόσο ουσιαστική όσο και η επιβίωση. Και σε θεσµικό και σε κινηµατικό πεδίο φαίνεται να συντάσσονται δυνάµεις που επιθυµούν να σταµατήσουν την εφιαλτική προοπτική του ελέγχου της τροφής της ανθρωπότητας από πέντε εταιρείες αγροχηµικών.

ΚΥΡΙΑΚΗ ΚΛΟΚΙΤΗ

Πηγή: left.gr