27/06/13 ΕΝΤΥΠΗ ΕΚΔΟΣΗ
Της Μαριαλένας Σπυροπούλου
Δεν χρειάζεται κάποια εμπνευσμένη δημοσκόπηση για να καταλάβεις ότι αυτός ο λαός ζει για το σήμερα. Για τα μικρά ή για τα μεγάλα οι Ελληνες δείχνουν προσκόλληση στο παρελθόν, αδυνατώντας να ορίσουν με τα δικά τους μέσα το μέλλον. Αυτό αποδεικνύεται και σε μικρά φωτογραφικά καρέ ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που τους συναντάς τυχαία, λειτουργώντας ως λαθρακουστής της ζωής τους… «Εχω ένα δυσάρεστο», λέει η μία μεσόκοπη κυρία στην άλλη. «Και ο Γιάννης και η Τούλα είναι άνεργοι. Απολύθηκε προχθές εκείνος, ενώ σε εκείνη έχουν δώσει καλοκαιρινή προειδοποίηση». Ενώ το δυσάρεστο δεν προλαβαίνει να «καθίσει» σαν το κατακάθι του τούρκικου καφέ, συμπληρώνει, «δεν βαριέσαι όμως μωρέ, είναι πάλι έγκυος». «Πες τα μου να σε συγχαρώ», πετάγεται αλαφιασμένη η διπλανή. Οση ώρα τις άκουγα τυχαία, σχεδόν συγκινήθηκα, γιατί σκέφτηκα ότι, παρ” όλο που οι συνθήκες ζωής για τους νέους ανθρώπους είναι δύσκολες, εν τούτοις πάντα ο ερχομός ενός παιδιού είναι ελπίδα για το μέλλον. «Χαρά στο κουράγιο της με το τέταρτο». Τη στιγμή της ανακοίνωσης ότι δύο άνεργοι επιλέγουν να φέρουν στη ζωή το τέταρτο παιδί, χωρίς σχέδιο και πρόγραμμα, τότε συνειδητοποίησα ότι μερικές φορές η τεκνοποίηση δεν αποτελεί δώρο αλλά αφέλεια.
Δύο νέοι κοντά στα 30 κάθονται σε κεντρικό καφέ. Παραπονιούνται ότι είναι άνεργοι. Και οι δύο κρατούν κινητά τελευταίας τεχνολογίας, οδηγούν αυτοκίνητο, ενώ είναι βέβαιο ότι μένουν με τους γονείς τους. Το μέλλον τους φαίνεται δύσκολο σε μια χώρα όπου η ανεργία καλπάζει καθημερινά, αλλά αυτοί δεν φαίνεται από το ύφος του προσώπου τους να πολυσκάνε. Η ανεργία έχει επικαλύψει την ανάγκη για αεργία, ιδίως τη στιγμή όπου οι γονείς είναι υποστηρικτικοί καθώς φαίνεται με όλους τους τρόπους.
Η επικοινωνία με έναν Φινλανδό λομπίστα, ο οποίος «εκπαιδεύει» Ελληνες πολιτικούς στο κομμάτι της επικοινωνίας, με μεγάλη προϋπηρεσία στις Βρυξέλλες, μου άνοιξε τα μάτια. Στην ερώτησή μου για τη διαφορά των Ελλήνων πολιτικών με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους μού είπε απορημένος: «Πώς είναι δυνατόν να μη συζητάει κανείς δημόσια, άρα να μην ενδιαφέρεται, για το τι θα κάνετε ως χώρα το 2020 ή το 2030; Πώς είναι δυνατόν να σκέφτεστε με όρους τριμήνου και να μην προγραμματίζετε το μέλλον σας; Τι θέλετε να είστε στο διεθνές στερέωμα; Καλά, δεν μάθατε τίποτα από την κρίση; Στην κρίση φτάσατε γιατί λειτουργούσατε σαν να μην υπάρχει αύριο. Δεν θέλετε τώρα να δημιουργήσετε το αύριο;». Τότε συνειδητοποίησα, σε συνδυασμό και με τα δύο πρώτα τυχαία περιστατικά, ότι το μέλλον δεν απασχολεί ούτε τους πολιτικούς αλλά ούτε και μερίδα των πολιτών.
Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα είναι πολύ οικεία η φράση «έχει ο Θεός». Και στους νεαρούς αυτούς που σκοτώνουν κυριολεκτικά τον χρόνο τους στις καφετέριες, κάποιος θα έχει ψιθυρίσει στο αυτί τους «έχει ο Θεός, παιδί μου, μη στενοχωριέσαι». Και στους ανέργους, που κάνουν τέταρτο παιδί, πάλι κάποιος θα είπε «έχει ο Θεός για το πώς θα μεγαλώσουν».
Από την άλλη, όμως, νομίζω τελικά ότι για όλα φταίνε ο Αισχύλος και ο Πλάτωνας. Από τη μια ο ένας επειδή χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τη μηχανή, με τη μορφή εκκυκλήματος, για να κουβαλήσει έναν θεό, ο οποίος μαγικά θα έδινε τη λύση σε ένα δράμα που δεν μπορούσε να προχωρήσει. Από την άλλη ο Πλάτωνας, επειδή εισήγαγε τον ορισμό του περίφημου «από μηχανής θεού».
Στο βάθος οι περισσότεροι Ελληνες δεν προγραμματίζουν το μέλλον τους, επειδή περιμένουν ως άλλοι πρωταγωνιστές σε εμφανές αδιέξοδο να σκαρφιστεί ο συγγραφέας την εμφάνιση του καταλύτη για να τους βγάλει από τη δύσκολη θέση. Να μας σώσουν, ίσως γιατί αξίζει να σωθούμε. Να μας ορίσουν τη μοίρα μας, γιατί αδυνατούμε να δούμε με καθαρό βλέμμα τι θέλουμε. Και ίσως μετά να κατηγορήσουμε τον σωτήρα μας, γιατί μπορεί να έριξε το καράβι σε ξέρα.
Στην Ελλάδα του 2013, μας έμεινε ο θεός χωρίς τη μηχανή του. Γιατί η μηχανή έχει καταντήσει ύποπτη. Καπιταλιστικό σχέδιο, εκμετάλλευσης αδυνάτων και καταπάτησης της ήδη καταπατημένης γης. Οποτεδήποτε εμφανίστηκε η δυνατότητα ενός σχεδίου ανάπτυξης για τη χώρα, προκειμένου να πάρουν μπρος οι «μηχανές» της, όλο και κάποιοι επέλεγαν να φράξουν τον δρόμο προς το μέλλον, προτιμώντας τελικά το μεγάλο σχέδιο για το μέλλον: το αδιέξοδο.
Δεν χρειάζεται κάποια εμπνευσμένη δημοσκόπηση για να καταλάβεις ότι αυτός ο λαός ζει για το σήμερα. Για τα μικρά ή για τα μεγάλα οι Ελληνες δείχνουν προσκόλληση στο παρελθόν, αδυνατώντας να ορίσουν με τα δικά τους μέσα το μέλλον. Αυτό αποδεικνύεται και σε μικρά φωτογραφικά καρέ ανθρώπων της διπλανής πόρτας, που τους συναντάς τυχαία, λειτουργώντας ως λαθρακουστής της ζωής τους… «Εχω ένα δυσάρεστο», λέει η μία μεσόκοπη κυρία στην άλλη. «Και ο Γιάννης και η Τούλα είναι άνεργοι. Απολύθηκε προχθές εκείνος, ενώ σε εκείνη έχουν δώσει καλοκαιρινή προειδοποίηση». Ενώ το δυσάρεστο δεν προλαβαίνει να «καθίσει» σαν το κατακάθι του τούρκικου καφέ, συμπληρώνει, «δεν βαριέσαι όμως μωρέ, είναι πάλι έγκυος». «Πες τα μου να σε συγχαρώ», πετάγεται αλαφιασμένη η διπλανή. Οση ώρα τις άκουγα τυχαία, σχεδόν συγκινήθηκα, γιατί σκέφτηκα ότι, παρ” όλο που οι συνθήκες ζωής για τους νέους ανθρώπους είναι δύσκολες, εν τούτοις πάντα ο ερχομός ενός παιδιού είναι ελπίδα για το μέλλον. «Χαρά στο κουράγιο της με το τέταρτο». Τη στιγμή της ανακοίνωσης ότι δύο άνεργοι επιλέγουν να φέρουν στη ζωή το τέταρτο παιδί, χωρίς σχέδιο και πρόγραμμα, τότε συνειδητοποίησα ότι μερικές φορές η τεκνοποίηση δεν αποτελεί δώρο αλλά αφέλεια.Δύο νέοι κοντά στα 30 κάθονται σε κεντρικό καφέ. Παραπονιούνται ότι είναι άνεργοι. Και οι δύο κρατούν κινητά τελευταίας τεχνολογίας, οδηγούν αυτοκίνητο, ενώ είναι βέβαιο ότι μένουν με τους γονείς τους. Το μέλλον τους φαίνεται δύσκολο σε μια χώρα όπου η ανεργία καλπάζει καθημερινά, αλλά αυτοί δεν φαίνεται από το ύφος του προσώπου τους να πολυσκάνε. Η ανεργία έχει επικαλύψει την ανάγκη για αεργία, ιδίως τη στιγμή όπου οι γονείς είναι υποστηρικτικοί καθώς φαίνεται με όλους τους τρόπους.
Η επικοινωνία με έναν Φινλανδό λομπίστα, ο οποίος «εκπαιδεύει» Ελληνες πολιτικούς στο κομμάτι της επικοινωνίας, με μεγάλη προϋπηρεσία στις Βρυξέλλες, μου άνοιξε τα μάτια. Στην ερώτησή μου για τη διαφορά των Ελλήνων πολιτικών με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους μού είπε απορημένος: «Πώς είναι δυνατόν να μη συζητάει κανείς δημόσια, άρα να μην ενδιαφέρεται, για το τι θα κάνετε ως χώρα το 2020 ή το 2030; Πώς είναι δυνατόν να σκέφτεστε με όρους τριμήνου και να μην προγραμματίζετε το μέλλον σας; Τι θέλετε να είστε στο διεθνές στερέωμα; Καλά, δεν μάθατε τίποτα από την κρίση; Στην κρίση φτάσατε γιατί λειτουργούσατε σαν να μην υπάρχει αύριο. Δεν θέλετε τώρα να δημιουργήσετε το αύριο;». Τότε συνειδητοποίησα, σε συνδυασμό και με τα δύο πρώτα τυχαία περιστατικά, ότι το μέλλον δεν απασχολεί ούτε τους πολιτικούς αλλά ούτε και μερίδα των πολιτών.
Είναι γεγονός ότι στην Ελλάδα είναι πολύ οικεία η φράση «έχει ο Θεός». Και στους νεαρούς αυτούς που σκοτώνουν κυριολεκτικά τον χρόνο τους στις καφετέριες, κάποιος θα έχει ψιθυρίσει στο αυτί τους «έχει ο Θεός, παιδί μου, μη στενοχωριέσαι». Και στους ανέργους, που κάνουν τέταρτο παιδί, πάλι κάποιος θα είπε «έχει ο Θεός για το πώς θα μεγαλώσουν».
Από την άλλη, όμως, νομίζω τελικά ότι για όλα φταίνε ο Αισχύλος και ο Πλάτωνας. Από τη μια ο ένας επειδή χρησιμοποίησε για πρώτη φορά τη μηχανή, με τη μορφή εκκυκλήματος, για να κουβαλήσει έναν θεό, ο οποίος μαγικά θα έδινε τη λύση σε ένα δράμα που δεν μπορούσε να προχωρήσει. Από την άλλη ο Πλάτωνας, επειδή εισήγαγε τον ορισμό του περίφημου «από μηχανής θεού».
Στο βάθος οι περισσότεροι Ελληνες δεν προγραμματίζουν το μέλλον τους, επειδή περιμένουν ως άλλοι πρωταγωνιστές σε εμφανές αδιέξοδο να σκαρφιστεί ο συγγραφέας την εμφάνιση του καταλύτη για να τους βγάλει από τη δύσκολη θέση. Να μας σώσουν, ίσως γιατί αξίζει να σωθούμε. Να μας ορίσουν τη μοίρα μας, γιατί αδυνατούμε να δούμε με καθαρό βλέμμα τι θέλουμε. Και ίσως μετά να κατηγορήσουμε τον σωτήρα μας, γιατί μπορεί να έριξε το καράβι σε ξέρα.
Στην Ελλάδα του 2013, μας έμεινε ο θεός χωρίς τη μηχανή του. Γιατί η μηχανή έχει καταντήσει ύποπτη. Καπιταλιστικό σχέδιο, εκμετάλλευσης αδυνάτων και καταπάτησης της ήδη καταπατημένης γης. Οποτεδήποτε εμφανίστηκε η δυνατότητα ενός σχεδίου ανάπτυξης για τη χώρα, προκειμένου να πάρουν μπρος οι «μηχανές» της, όλο και κάποιοι επέλεγαν να φράξουν τον δρόμο προς το μέλλον, προτιμώντας τελικά το μεγάλο σχέδιο για το μέλλον: το αδιέξοδο.
Δεν υπάρχουν σχόλια:
Δημοσίευση σχολίου